Computational Thinking in Context: Een leerlijn voor po en vo

Computational Thinking (CT) daar heb je vast al wel eens van gehoord! Veel mensen geloven dat CT essentieel is voor allerlei toekomstige banen en CT dat het binnenkort door iedereen gebruikt wordt. SLO is bezig met het vaststellen van leerdoelen binnen Curriculum.nu

Maar… wat is Computational Thinking eigenlijk?

CT is een reeks vaardigheden waarmee je problemen kunt oplossen, met behulp van concepten en procedures uit de informatica (zie figuur 1).

Figuur 1 Computational Thinking vaardigheden

Over het algemeen denken mensen dat CT vaardigheden overdraagbaar zouden kunnen zijn naar andere domeinen, zoals rekenen en logisch denken (dat wordt transfer genoemd). Maar dan hebben leerlingen wel duidelijke en directe instructies nodig.

Wat is het probleem?

Er is weinig kennis over hoe CT op jonge leeftijd kan worden ontwikkeld: welke concepten zijn geschikt voor welke leeftijdsgroep? Scholen krijgen vaak allerhande robotsets aangeboden die programmeervaardigheden al kunnen aanleren aan jonge kinderen, maar klopt dat wel? Ook is er weinig kennis over de ‘transfer’ van CT naar andere schoolvakken. Voor een leerkracht is het een grote uitdaging om de vakspecifieke leerdoelen aan te passen om CT-leerdoelen te integreren, en dan ook nog zowel de kennis van het schoolvak als de CT-vaardigheden te beoordelen. Om deze redenen is CT onderwijs op dit moment vaak erg ad-hoc en blijft het bijvoorbeeld bij een gastles. Wij willen zorgen dat CT onderwijs duurzaam kan worden ingevoerd.

Doelgroep

Dit project richt zich op twee doelgroepen:

  • Bovenbouw basisschool (lln tussen 10-12 jaar)
  • Onderbouw middelbare school (lln tussen 12-14 jaar).

Doelen

Het doel van dit project is een op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde, maar ook praktisch toepasbare richtlijn voor leraren om ze te helpen bij het integreren van CT in hun lessen. Hiermee kunnen docenten de huidige vakspecifieke leerdoelen aanpassen en nieuwe leerdoelen toeveogen die ook CT-vaardigheden van leerlingen ontwikkelen.  

Dit doel valt uiteen in een aantal subdoelen:

  • Voor basisscholen: Een leerlijn van CT-concepten die aansluiten bij de leeftijd: welke CT-concepten kunnen het beste worden geleerd op welke leeftijd en wat de beste manier is om het te onderwijzen?
  • Voor middelbare scholen: Richtlijnen met ontwerpprincipes van leerdoelen die de CT-vaardigheden integreren in drie onderwerpen: biologie, Nederlands en geschiedenis.
  • Voor beiden:
    • Onderzoek naar transferproblemen: op middelbare scholen moeten de ontwerpprincipes rekening houden met de eerdere programmeerervaring van leerlingen. Sommigen hebben misschien al een paar jaar Scratch gehad in het po, anderen hebben nog moeite met ICT basisvaardigheden.
    • Professionele ontwikkeling van leraren: we willen evalueren hoe de integratie van CT in een schoolvak invloed heeft op de professionele ontwikkeling van de leerkrachten van dat onderwerp.

Samen met de leerkrachten zullen de onderzoekers en onderwijsexperts uitgaan van bestaande programmeermaterialen en samenwerken om de doelen van dit project te bereiken.